Το τοξωτό γεφύρι στην θέση Λαχανά στο χωριό Έξω Μουλιανά Σητείας

  8869439_orig


Στο χωριό Έξω Μουλιανά Σητείας στη συμβολή δυο ποταμών βρίσκεται η γέφυρα του Λαχανά από την οποία ξεκινά η διαδρομή μέσα από το κατάφυτο φαράγγι που καταλήγει στους καταρράκτες του Ρίχτη στο κρητικό πέλαγος, μια θαυμάσια διαδρομή δυο ωρών κάτω από τον ίσκιο πλατάνων, αγριοσυκιών, καρυδιών και άλλων δέντρων με συνεχή ροή νερού όλον τον χρόνο.    

4130533

 Το τοξωτό γεφύρι στην τοποθεσία Λαχανά που βρίσκονταν τα περισσότερα περιβόλια του χωριού προκαλεί και σήμερα τον θαυμασμό για την αρτιότητα της κατασκευής και την αρχιτεκτονική του. 


Έχει κτιστεί με πελεκητές πέτρες που έχουν μεταφερθεί από άλλη περιοχή με θαυμάσια συναρμογή ώστε να αντέξει σε μια ιστορική πλημμύρα που πρέπει να έγινε στις αρχές του 20ου αιώνα η λεγόμενη και σύγκλιση του Μάη. 


Σύμφωνα με μαρτυρίες των παλαιοτέρων κατοίκων ξεριζώθηκαν πλατάνια και οι κορμοί τους έφραξαν το γεφύρι και τα νερά το υπερκάλυψαν χωρίς να το παρασύρουν.

835850_orig

Στο ερώτημα πότε και γιατί κτίστηκε αυτό το γεφύρι η απάντηση είναι ότι εξυπηρετούσε την παλαιότερη οδική πρόσβαση των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής με την πόλη της Σητείας. 


Φέρεται να κτίσθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα για να διευκολύνει τη διάβαση σε περιόδους πλημμυρών λόγω του μεγάλου όγκου νερού που συγκεντρώνεται από την απορροή των βροχοπτώσεων από τα γύρο βουνά και ιδιαίτερα από την Κεφάλα που καλύπτει τεράστιες εκτάσεις. 

GEFYRA+LAXANA

Από τις διηγήσεις των παλαιοτέρων ο μάστορας που έκτισε το γεφύρι καταγόταν από τα Μέσα Μουλιανά και η χρηματοδότησή του θά έγινε επί Κρητικής Πολιτείας ενώ ήταν ακόμη στην Κρήτη οι Τούρκοι. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας 1922-24,οι Τούρκοι κάτοικοι του χωριού Έξω Μουλιανών συγκεντρώθηκαν βίαια από Έλληνες οπλαρχηγούς καταγόμενους από την Κρητσά με την υπόσχεση ότι θα τους πάνε στη Σητεία μέσα από τον τότε μοναδικό δρόμο που περνούσε από τη γέφυρα του Λαχανά, όμως μόλις πέρασαν από τη θέα του χωριού και κατηφόριζαν προς της γέφυρα τους εξόντωσαν όλους και γλύτωσε μόνο μια μικρή τουρκοπούλα που την βάπτισε και την παντρεύτηκε ο χωριανός μας ο Σκαρβελάκης (Σκανδάλης) και αποκαλούνταν από τους χωριανούς Τουρκο-Μαρία. Τα οστά των σφαγιασθέντων βρίσκονται ακόμα στα χωράφια της πλαγιάς κοντά στη γέφυρα του Λαχανά.
     
 9368758_orig

 2

 Ο δρόμος που οδηγεί από τη γέφυρα του Λαχανά στη Σητεία παλαιότερα ήταν πολυσύχναστος Στην περιοχή γύρο από τη Γέφυρα καλλιεργούνταν κιτριές και τα κίτρα μεταφέρονταν με μουλάρια στο λιμάνι της Σητείας .Ο δρόμος αυτός περνούσε από το Χαμαίζι και την Σκοπή και η διαδρομή με τα ζώα διαρκούσε 4 με 5 ώρες. 


Ο δρόμος  προ-υπήρχε της γέφυρας και σύμφωνα με την παράδοση από αυτόν περνούσε ο ποιητής του Ερωτόκριτου Βιτσένζος Κορνάρος για να επισκεφτεί τη γιαγιά του στη Σφάκα, από το Πισκοκέφαλο που ήταν το τόπος κατοικίας του. Λένε δε ότι καθόταν κάτω από τον ίσκιο των πλατάνων στη θέση της σημερινής γέφυρας και πιο πάνω στου γερο-Αλή την κουφάλα για να ξεκουραστεί και εμπνευστεί την πλοκή του έργου του.

1 σχόλιο: