Το Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο Και Γυμνάσιο Χανίων, Η Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης

 

Ένα σχολείο που αγαπά το κάθε του παιδί.

Ένα σχολείο που δεν αποθαρρύνει τον αδύναμο, αλλά τον ενδυναμώνει.

Ένα σχολείο που δίνει ευκαιρίες, όχι απλά εκπαίδευσης, αλλά ουσιαστικής παιδείας και αγωγής.

Ένα σχολείο που διδάσκει την αγάπη στον τόπο και την πατρίδα και το σεβασμό σε όλους όσους τον αξίζουν.

Ένα σχολείο που εμπνέει την αγάπη στο Θεό και την αποδοχή του συνανθρώπου ως αδελφού.

Ένα σχολείο όπως όλα τα άλλα, αλλά ταυτόχρονα και τόσο διαφορετικό. 

Στον πευκόφυτο λόφο της περιοχής του Αγίου Ματθαίου, στο Ακρωτήρι Χανίων, 
λειτουργεί από το 1974 η Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης, 
η οποία το 2005 μετονομάστηκε σε Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο και Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο Κρήτης.

ΤΥΠΟΣ, ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Το Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο - Γυμνάσιο Κρήτης είναι δημόσιο σχολείο, που υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού (Διεύθυνση Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης και Θρησκευτικής Αγωγής) και ως εκ τούτου είναι ισότιμο στη χορήγηση τίτλων σπουδών (Απολυτήριο Γυμνασίου – Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου – Βεβαίωση Πρόσβασης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση) με τα υπόλοιπα ημερήσια Γενικά Γυμνάσια και Λύκεια, που λειτουργούν σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας.

Διδάσκονται μαθήματα Γενικής Παιδείας (για τη Β΄ και Γ΄ Λυκείου διδάσκονται μαθήματα Θεωρητικής κατεύθυνσης με δυνατότητα δημιουργίας όλων των κατευθύνσεων). Επιπλέον λόγω της ιδιαιτερότητας του Σχολείου διδάσκονται σε κάθε τάξη πρόσθετα θεολογικά μαθήματα και Βυζαντινή μουσική, με σκοπό την καλύτερη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση των μαθητών και των μαθητριών.

Οι απόφοιτοι - απόφοιτες συμμετέχουν ισότιμα στις Πανελλαδικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της χώρας, με το προνόμιο να εισάγονται στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες σε ποσοστό 10% επιπλέον του αριθμού των εισακτέων. Εκτός από την εισαγωγή τους στα Α.Ε.Ι. και Α.Τ.Ε.Ι, οι απόφοιτοι-απόφοιτες του Σχολείου μας μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο μονοετές ΙΕΚ Εκκλησιαστικής και Πολιτιστικής κατάρτισης και στη συνέχεια να απασχοληθούν στην αγορά εργασίας σε συγκεκριμένες θέσεις των Ιερών Μητροπόλεων και γενικότερα στο χώρο της εκκλησιαστικής διακονίας.

Ειδικότερα, οι κυριότεροι τομείς εργατικής απασχόλησης των αποφοίτων μας είναι: εφημεριακός κλήρος, εκκλησιαστική διακονία στις Ιερές Μητροπόλεις και ενορίες, σε οργανισμούς και φορείς κοινωνικής μέριμνας (όπως κοινωφελή και φιλανθρωπικά ιδρύματα, νεανικές κατασκηνώσεις, ποιμαντικό έργο, ιεροψαλτική, τηλεόραση και ραδιόφωνο Ιερών Μητροπόλεων).

 

  Βασικός σκοπός της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης είναι η ανάδειξη και κατάρτιση κληρικών και λαϊκών στελεχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, υψηλού μορφωτικού επιπέδου και χριστιανικού ήθους.

  Το Σχολείο μας είναι ανοιχτό για όλους τους μαθητές και για όλες τις μαθήτριες που διαθέτουν ιερατική κλίση ή εμφορούνται από χρηστό ήθος και αίσθημα ομαδικής συνεργασίας και προσφοράς.

 Στο Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο μπορούν να εγγραφούν απόφοιτοι-απόφοιτες του Δημοτικού ή με μετεγγραφή μαθητές-μαθήτριες από οποιοδήποτε Γυμνάσιο, ενώ στο Εκκλησιαστικό Λύκειο απόφοιτοι-απόφοιτες οποιουδήποτε Γυμνασίου ή με μετεγγραφή από οποιοδήποτε Λύκειο. Οι μαθητές και οι μαθήτριές μας προέρχονται από όλη την Κρήτη, καθώς και από άλλα μέρη της Ελλάδας αλλά και από γειτονικές και πιο σπάνια μακρινές χώρες.

Το Σχολείο μας θέτει στη διάθεση των μαθητών υπερσύγχρονο Οικοτροφείο με αρμόδιο διευθυντή, με τρίκλινα δωμάτια, εστιατόρια για δωρεάν, άνετη και υγιεινή διαμονή και διατροφή των μαθητών (με δαπάνες της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου), αθλητικές εγκαταστάσεις με γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ και πινγκ-πονγκ, πλήρως εξοπλισμένο

Εργαστήριο Πληροφορικής με πρόσβαση στο διαδίκτυο, εργαστήριο Φυσικοχημείας, αίθουσα πολλαπλών εφαρμογών, αίθουσα με διαδραστικό πίνακα, πλούσια μαθητική Βιβλιοθήκη και ικανό εποπτικό υλικό, ώστε τα μαθήματα να πληρούν τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας.

Τα τμήματα των επιμέρους τάξεων είναι ολιγομελή και το διδακτικό προσωπικό επίλεκτο, με τα μέλη του να διαθέτουν, εκτός από επιστημονική κατάρτιση, ήθος, ευσέβεια, αγάπη και κατανόηση προς τα παιδιά. Λειτουργούν επίσης τμήματα δωρεάν Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης και Ενισχυτικής Διδασκαλίας σε όλα τα βασικά μαθήματα, για επιπλέον βοήθεια και κάλυψη κενών σε όσους μαθητές το επιθυμούν.

Η ΖΩΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Στα πλαίσια της ημερήσιας και εβδομαδιαίας φοίτησης στο Σχολείο μας, λειτουργούν επιλεγμένα «Προγράμματα Ενοριακής Ζωής», εγκεκριμένα από το Υπουργείο Παιδείας και την τοπική Ιερά Μητρόπολη, όπως είναι οι τακτικές ακολουθίες του Όρθρου, Εσπερινού και Αποδείπνου, με τη συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών για την πρακτική εξάσκησή τους.

Κάθε χρόνο το σχολείο συμμετέχει σε αθλητικές διοργανώσεις και «προγράμματα μαθητικών κοινοτήτων», όπως η έκδοση ηλεκτρονικού μαθητικού περιοδικού, εκθέσεις φωτογραφίας, περιβαλλοντικές εργασίες, μαθήματα αγιογραφίας, παραγωγή σαπουνιού, λικέρ και λαμπάδων για το Πάσχα, συναυλίες βυζαντινής χορωδίας του Σχολείου, εκπαιδευτικές εκδρομές καθώς και πολυήμερη εκδρομή σε μεγάλα κέντρα της ιστορίας και του πολιτισμού όπως το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Άγιο Όρος, οι Άγιοι Τόποι, κ.ά.

Επίσης, πραγματοποιούνται επιλεγμένες επισκέψεις σε καλλιτεχνικούς (εκθεσιακούς, θεατρικούς) και ιστορικούς χώρους, μουσεία και ιερά προσκυνήματα της περιοχής, συμμετοχή σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις της τοπικής Ιεράς Μητροπόλεως και της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

Οι απόφοιτοι του Σχολείου μας, εφ’ όσον το επιθυμούν, έχουν τη δυνατότητα χειροτονούμενοι να καταταχθούν στη Γ΄ μισθολογική κατηγορία των εφημερίων, στη Β΄ αν είναι απόφοιτοι των Εκκλησιαστικών ΙΕΚ και στην Α΄ αν είναι πτυχιούχοι των Θεολογικών Σχολών ή των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών.

 Πρόσφατα και με αφορμή τη νομοθετική μεταρρύθμιση στην Εκκλησιαστική εκπαίδευση, επιχειρούμε την αναβάθμιση του Σχολείου μας, με στόχο την ενίσχυση του μορφωτικού επιπέδου και της πολιτισμικής ευαισθησίας των μαθητών μας. Άλλωστε, η δυνατότητα δωρεάν σίτισης και διαμονής στο Οικοτροφείου του Σχολείου, συμβάλλει στην εξυπηρέτηση και διευκόλυνση των μαθητών μας, ενώ παράλληλα μέσα από την οικοτροφειακή ζωή προάγεται το (κοινοβιακό) ομαδικό πνεύμα, η αλληλεγγύη, η ευγενής άμιλλα και η βίωση υψηλών αισθημάτων φιλαλληλίας και συνεργασίας.

Η εκατονταετής και πλέον πορεία και προσφορά της Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης στο χώρο των γραμμάτων και της Εκκλησίας συνεχίζεται. Αυτό μαρτυρεί η επιτυχής πορεία των αποφοίτων του Σχολείου μας στο χώρο της Εκκλησίας, της επιστήμης και της κοινωνίας ευρύτερα. Η πλειοψηφία των επισκόπων και ιερέων της Κρήτης προέρχονται από το Σχολείο μας.

Στους μαθητές-μαθήτριές μας που διακρίνονται για την προόδο αλλά και για την γενικότερη προσφορά τους στη Σχολή, χορηγούνται υποτροφίες από την Ιερά Σύνοδο αλλά και από το Σύλλογο Αποφοίτων της Σχολής. Ιδιαίτερα μας τιμά και μας ενδυναμώνει η πατρική αγάπη και το ενδιαφέρον της Εκκλησίας της Κρήτης για την πρόοδο και αναβάθμιση της Σχολής μας, στοιχεία τα οποία ενδυναμώνουν  και οι επισκέψεις του Σχολείου στις Μητροπόλεις της Κρήτης αλλά και η ενημέρωση των επισκόπων για την πρόοδο των μαθητών που ανήκουν στις αντίστοιχες Μητροπόλεις. 

Το οικοτροφείο της Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης βρίσκεται στο πευκόφυτο λόφο του Αγίου Ματθαίου, δίπλα στο κτίρο του σχολείου και τελεί υπό την ευθύνη της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου και του Μητροπολίτη αυτής.

Το οικοτροφείο παραμένει ανοιχτό από το απόγευμα της Κυριακής μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής.

Στους μαθητές μας, αν το επιθυμούν, παρέχεται η δυνατότητα δωρεάν διαμονής τους στο σύγχρονο οικοτροφείο του Σχολείου μας.

Είναι ένα καλαίσθητα διαμορφωμένο διώροφο κτίριο, που περιλαμβάνει τρίκλινα δωμάτια με ατομικό γραφείο, λουτρό και ιματιοθήκη.

Στα 27 δωμάτιά του μπορούν άνετα να φιλοξενηθούν 85 μαθητές.

Στο χώρο της βιβλιοθήκης οι μαθητές μπορούν να μελετούν τα μαθήματά τους, να συζητήσουν, να ασχοληθούν με επιτραπέζια παιχνίδια και να διαβάσουν βιβλία από την πλούσια βιβλιοθήκη. Επίσης, στην αίθουσα ψυχαγωγίας οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν ενδιαφέροντα τηλεοπτικά προγράμματα και ταινίες από την μεγάλης ευκρίνειας τηλεόραση και τελευταίας τεχνολογίας βίντεο.

Κατά τις ώρες διαμονής τους, οι μαθητές βρίσκονται  κάτω από την καθοδήγηση και επίβλεψη υπεύθυνου Διευθυντή του Οικοτροφείο.

Το Σχολείο μας, παγκρήτιου χαρακτήρα, υπάγεται, κατ’ αρχήν, όπως και η ημιαυτόνομη Εκκλησία Κρήτης, στην πνευματική δικαιοδοσία της Μητρός Εκκλησίας, του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου.

Η ιστορία της παλαιφάτου Σχολής μας άρχεται την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα το εύσημο έτος 1892, οπότε αυτή λειτούργησε ευδόκιμα στους κόλπους της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων, σε δυσχερείς για την Πατρίδα περιστάσεις και εν καιρώ της παρατεταμένης για την Μεγαλόνησο Τουρκοκρατίας. Το κληροδότημα του αειμνήστου Επισκόπου Γερασίμου Στρατηγάκη αποτέλεσε τότε την βάση για τον ευγενή αυτό σκοπό. 

Στην αρχή, οι υπεύθυνοι της τότε συσταθείσης Εφορίας είχαν επιλέξει τον σημερινό χώρο του Αγίου Ματθαίου για την λειτουργία του εκπαιδευτηρίου, όμως η έναρξη της τελευταίας Κρητικής επαναστάσεως του 1895 – 97, οδηγεί τελικά στην επιλογή του χώρου της ιεράς μονής Αγίας Τριάδος Ακρωτηρίου ως ασφαλεστέρου. Η φιλόμουσος εκείνη Ι. Μονή ως φιλόστοργος μήτηρ «υιοθέτησε» με ειδική Πράξη του τότε Ηγουμενοσυμβουλίου το Ιεροδιδασκαλείο και συνέβαλε καθοριστικά στην εύρυθμη λειτουργία του, για την οποία είχαν συμβάλει τα μέγιστα σύνολη η κοινωνία και επιφανείς φορείς των Χανίων, μεταξύ δε αυτών και ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Στην Αγία Τριάδα η Σχολή λειτούργησε από το 1892 μέχρι το 1897, οπότε λόγω της επαναστάσεως αναστέλλει την λειτουργία της, με πρώτους διευθυντές τους μετέπειτα Επισκόπους Δωρόθεο Κλωνάρη και Χρύσανθο Τσεπετάκη. Οι πρώτοι απόφοιτοι του Ιεροδιδασκαλείου, ιερείς μαζί και διδάσκαλοι, θα επανδρώσουν τις δοκιμασμένες λόγω της επαναστάσεως ενορίες της Κρήτης.

Το εκπαιδευτήριο θα επαναλειτουργήσει σε πλήρη μορφή επί Αυτονόμου Κρητικής Πολιτείας (1898-1905), όμως η γνωστή επανάσταση του Θερίσσου σηματοδοτεί την εκ νέου διακοπή της λειτουργίας του. Η πρώτη χρονική αυτή περίοδος (1892 έως 1905) της λειτουργίας της Σχολής μπορεί να χαρακτηριστεί ως η λαμπρότερη περίοδος της λειτουργίας αυτής.

Λόγω της ασταθούς πολιτικής καταστάσεως που επικράτησε στην Κρήτη και στην υπόλοιπη Ελλάδα με τους Βαλκανικούς πολέμους και την εν συνεχεία Μικρασιατική καταστροφή, η Σχολή για 15 ακόμη χρόνια δεν θα λειτουργήσει, μέχρι το 1924, οπότε επαναλειτουργεί και πάλι ως «Ιερατική Σχολή» στην ι. μονή της Αγίας Τριάδος, μέχρι και το 1929.

Τη περίοδο 1930 έως 1946 η σχολή μεταστεγάζεται στην ι. μονή Ζωοδόχου Πηγής (Χρυσοπηγής) Χανίων.

Το 1947 επιστρέφει στον φυσικό και ιστορικό της χώρο, την ι. μονή Αγίας Τριάδος, όπου και λειτουργεί απρόσκοπτα μέχρι το 1974, με διάφορες μορφές: ως επτατάξια Ιερατική Σχολή, 6τάξια Εκκλησιαστική Σχολή, ενώ παράλληλα τότε λειτούργησε Κατώτερο και Ανώτερο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο, (1945 έως 1959).

Λόγω στεγαστικών προβλημάτων η Σχολή το θέρος του 1974 θα μεταστεγαστεί στο ιερό και καθαγιασμένο χώρο της παλαιάς ( περίοδος ύστερης ενετοκρατίας) ι. μονής του Αγίου Ματθαίου, όπου και θα λειτουργήσει μέχρι σήμερα με τις ακόλουθες μορφές: Ως επτατάξια Ιερατική Σχολή (1974-1977) και εν συνεχεία (1978 έως σήμερα) με τον γνωστό τύπο του Εκκλησιαστικού Γυμνασίου και Λυκείου, με παράλληλη λειτουργία μονοετούς μεταλυκειακής τάξεως, κύρια ιερατικής, η οποία καταργήθηκε πρόσφατα, (βάσει του Π.Δ. 407/1998 και του Νόμου 3432/2006).

Αξιομνημόνευτη είναι τέλος η πολυσχιδής και καθοριστική προσφορά της Σχολής μας στην Εκκλησία Κρήτης και την κοινωνία. Δικαιούμεθα να καυχόμεθα εν Κυρίω, ότι η Σχολή έδωσε μέχρι σήμερα στην Ορθοδοξία 14 επισκόπους εκ των αποφοίτων της και 9 εκ των διευθυντών της, ενώ πλειάδα καταξιωμένων πανεπιστημιακών επανδρώνει την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ιερείς, απόφοιτοι του Σχολείου, διακονούν σε σημαντικές ενορίες της χώρας και στην αλλοδαπή, με ένθεο ζήλο και υποδειγματική ενοριακή δραστηριότητα.

Με την δέουσα τέλος λαμπρότητα εορτάσαμε την Εκατονταετηρίδα του Σχολείου το 1992, ενώ δύο φορές είχαμε την τιμή και ευλογία της Πατριαρχικής Επισκέψεως.

Η Σχολή σήμερα λειτουργεί ως μία εκ των ομοειδών σχολών της χώρας, υπαγόμενη απευθείας στο ΥΠ.Ε.Π.Θ, (Διεύθυνση Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης και Αγωγής), με την μορφή του «Γενικού Εκκλησιαστικού Λυκείου και Εκκλησιαστικού Γυμνασίου», στα οποία και προΐσταται κοινός Διευθυντής, ενώ η Σχολική Εφορία συγκροτείται από τον εκάστοτε επιχώριο Μητροπολίτη (ως πρόεδρο) και επίλεκτα μέλη της τοπικής κοινωνίας.

Η Σχολή είναι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ισότιμη με τα αντίστοιχα σχολεία της Β/βάθμιας Εκπαίδευσης, ως εκ τούτου δε και οι παρεχόμενοι τίτλοι σπουδών.

του Ευάγγελου Δελάκη, Φιλολόγο