Δείτε Περιοχές Της Κρήτης Που Στο Πέρασμα Των Χρόνων Άλλαξαν Όνομα

  Κάποιος που θα ανοίξει ένα χάρτη της Ελλάδας κλίμακας 1: 500.000, εκτός από τα ονόματα των οικισμών (χωριών και πόλεων), θα διαβάσει τα ονόματα βουνών, ποταμών, λιμνών, θαλασσών, νησιών, κόλπων και ακρωτηρίων. Αυτά είναι τα πιο γνωστά, τα “μεγάλα” τοπωνύμια.

Αν πάρει στα χέρια του ένα χάρτη 1: 50.000, θα μπορέσει επίσης να δει, τα ονόματα που έχουν οι βρύσες, τα ρέματα, οι βουνοκορφές, οι ράχες, οι λάκκες, οι κάμποι, οι λόγγοι, τα κάστρα, τα μοναστήρια, τα ξωκλήσια, οι όρμοι και οι παραλίες. Όλα αυτά θεωρούνται μικροτοπωνύμια.

Τέλος, αν ξεφυλλίσει ένα βιβλίο συλλογής μικροτοπωνυμίων μιας περιοχής, θα βρει επιπλέον ονόματα για χώματα, αμμούδες, πέτρες, βράχια, μάρμαρα, γκρεμούς, λαγκάδια, διάσελα, γούβες, πλεύρες, στενά, σπηλιές, βάλτους, καταβόθρες, φωλιές, τρύπες, λιβάδια, δέντρα, αμπέλια, χωράφια, καλύβια, αχούρια, μαντριά, αλώνια, περιβόλια, αυλάκια, κανάλια, γεφύρια, στέρνες, πηγάδια, λουτρά, πύργους, βίγλες, καμίνια, μύλους, χάνια, μνήματα, χαλάσματα, ρούγες, στράτες, διβάρια και άλλα πολλά.

Εάν υπολογίσουμε ότι σε κάθε έναν από τους 13.180 οικισμούς της χώρας (απογραφή 2001), αναλογούν από 50 έως 100 μικροτοπωνύμια, γίνεται φανερό ότι ο τοπωνυμικός θησαυρός της Ελλάδας, αριθμεί περίπου ένα εκατομμύριο λέξεις. Πρόκειται βέβαια για έναν καλά κρυμμένο θησαυρό, που όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια, το ελληνικό κράτος δεν επιθυμεί την ανακάλυψή του.

Στα τοπωνύμια ενός τόπου, υπάρχει μια χρονική διαστρωμάτωση. Άλλα δηλαδή τοπωνύμια είναι παλιά και άλλα νέα. Ορισμένα από αυτά έχουν λάβει το όνομά τους, από ανθρώπους που είναι ακόμα ζωντανοί και άλλα έχουν δοθεί από γενιές που έζησαν πριν από δεκάδες ή και εκατοντάδες χρόνια.

Η σημασία ενός τοπωνυμίου, την εποχή της ονοματοδοσίας, είναι απολύτως κατανοητή, καθώς το τοπωνύμιο παίρνει το όνομα από την ομιλούμενη γλώσσα των κατοίκων της περιοχής που βρίσκεται. Εάν η λέξη – όνομα δεν είναι ιδιωματική ή διαλεκτική, αλλά ανήκει στην ευρύτερη γλωσσική οικογένεια, τότε είναι κατανοητή και από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας.

Με το πέρασμα του χρόνου, το τοπωνύμιο αυτό μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Όσο το όνομα του τοπωνυμίου αποτελεί και λέξη (ή λέξεις) του καθημερινού λεξιλογίου, της ζωντανής γλώσσας, οι υπάρχουσες γενιές κατανοούν και τη σημασία του. Από ένα σημείο και μετά όμως, το τοπωνύμιο μπορεί να χρησιμοποιείται, δίχως αυτοί που το αναφέρουν να καταλαβαίνουν πια τι εννοεί. Γίνεται έτσι ένα “παράξενο” όνομα, μια άγνωστη λέξη, που όμως οι άνθρωποι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν, συχνά με φωνητική αλλοίωση, για να δηλώσουν τον ίδιο τόπο που δήλωναν και οι πρόγονοί τους.

Συμβαίνει επίσης συχνά, η σημασία ενός παλαιού τοπωνυμίου, να γίνεται αντιληπτή από τους ντόπιους ή τους κοντοχωριανούς, καθώς είναι όνομα – λέξη ενός ιδιωματικού λεξιλογίου, αλλά να είναι άγνωστη στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας, που χρησιμοποιεί την επίσημη κοινή γλώσσα.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΘΟΞΟΟΥ

Αχλάδι

Αγία Παρασκευή

Σητείας

1963

Ασιγωνία	Ασή Γωνία	Αποκορώνου	1965
Ασιρότοι	Κρυονέριον	Μυλοποτάμου	1955

Βουτουφού

Λευκοχώριον

Μονοφατσίου

1955

Γενή Γκαβέ

Νέα Αξός

Ρεθύμνης

1940

Γερώλακκος	Παππαδιάνοι	Κυδωνίας	1955
Γιανίτσαρη Μετόχι	Πλάτανος	Αποκορώνου	1957

Γιαννίτσι

Βαϊνιά

Ιεράπετρας

1932

Γουρνιά

Πανόραμα

Μονοφατσίου

1953

Δοιμαεργιό	Κεδροχώρι	Ρεθύμνης	1933
Δουρβουτζά	Κυπάρισσος	Τεμένους	1948

Ελαιών

Καμισιανά

Κισσάμου

1965

Κακό Χωριό

Μεταξοχώριον

Μονοφατσίου

1948

Καμάρα

Καληδονία

Κισσάμου

1957

Καμισιανά

Ελαιών

Κισσάμου

1957

Κανένες	Άγιος Σπυρίδων	Σητείας	1955
Κανλικαστέλλι	Προφήτης Ηλίας	Τεμένους	1955

Καπίστρι

Σταυρός

Ιεράπετρας

1955

Καρπατσουλιανά	Πλάτανος	Σελίνου	1957
Καστέλι	Κίσσαμος	Κισσάμου	1969

Κατούνα

Άγιος Δημήτριος

Αποκορώνου

1957

Κατσιβελλιανά

Άγιος Παύλος

Σελίνου

1957

Κάτω Βλυχάδα

Βλυχάδα

Μυλοποτάμου

1963

Κάτω Παλαιόκαστρο

Καλλεργιανά

Κισσάμου

1971

Κλεψήμια

Δοξαρόν

Ρεθύμνης

1933

Κολοκάσια

Άγιος Γεώργιος

Χανίων

1940

Κοπράνα

Άσπρον

Αποκορώνου

1957

Κούνενι

Βάθη

Κισσάμου

1957

Κουφαλωτός

Άγιος Απόστολος

Σελίνου

1957

Λαρδάς

Γραμβούσα

Χανίων

1940

Λουσέστι

Άγιος Ιωάννης

Μιραμπέλλου

1955

Μαγκασάς

Βρυσίδιον

Σητείας

1955

Μέσα Κατσαμπά

Ρέμα

Τεμένους

1963

Μισιριού

Κρυονέριον

Σητείας

1955

Μούλετε

Χρυσαυγή

Κισσάμου

1957

Μουχτάροι	Ευαγγελισμός	Πεδιάδος	1956
Μπαμπαλή	Καλλιθέα	Πεδιάδος	1952
Μπαμπαλής	Άγιοι Πάντες Αποκορώνου	Χανίων	1957
Μπιτζαριανό	Πηγή	Πεδιάδος	1955

Μπραχίμο

Δάφνη

Ρεθύμνης

1933

Μυρσιγιού

Μητάτον

Σητείας

1952

Νέα Αξός

Δροσιά

Μυλοποτάμου

1964

Νέος Άγιος Βασίλειος	Άγιος Βασίλειος	Ρεθύμνης	1955
Νεφς Αμάριον	Αμάριον	Αμαρίου	1955

Ξουζανά

Καλαμιώτης

Μυλοποτάμου

1933

Παθιακιανά	Καλλιθέα	Κισσάμου	1957
Παθιακιανά	Νερατζιά	Κισσάμου	1957
Παλαιό Μητάτο	Μητάτον	Σητείας	1952

Παπαδιανά	Δάφνη	Κισσάμου	1963
Παρσάς	Μεταξοχώριον	Ιεράπετρας	1955

Πασακιανά	Δρακόβρυση	Σελίνου	1957
Πασαλιανά	Ελληνικόν	Κυδωνίας	1957

Πεταλαριφιανά

Κρυονέριον

Σελίνου

1957

Πηγαϊδούρι

Πολυθέα

Πεδιάδος

1929

Ρουκάκα

Χρυσοπηγή

Σητείας

1955

Σπιναλόγκα

Καλυδών

Μιραμπέλλου

1954

Τουρτούλοι

Άγιος Γεώργιος

Σητείας

1955

Τσαλιανά	Αγία Τριάς Σελίνου	Χανίων	1961
Τσαλικάκι	Αγία Μαρίνα Μαλεβιζίου	Ηρακλείου	1955

Τσιβρεμιανά

Γέφυρα

Σελίνου

1957

Χαϊδέρης	Καλλιθέα	Κισσάμου	1957
Χαϊδέρης	Νεραντζιά	Κισσάμου	1957
Χαιρεθιανά	Πλαγιά	Κισσάμου	1963

Χαρβάτα	Περιστέριον	Κισσάμου	1957
Χατζανών Μετόχια	Χατζανά	Πεδιάδος	1963
Χατζηβέης	Πλάτανος	Σελίνου	1957
Χατζημεμεθιανά	Μηλέα	Κισσάμου	1957
Χουμουσιανά	Λαγκαδάς	Σελίνου	1952

Αγακιανά

Λόφος

Σελίνου

1957

Αναχουρδομέτοχα

Ελεύθερνα

Ρεθύμνης

1933

Άνω Παλαιόκαστρο

Πολυρρήνια

Χανίων

1940

Αρκουδά	Αδριανός	Μιραμπέλλου	1932
Αρκούδαινα	Αρχοντική	Ρεθύμνης	1926

ΠΗΓΗ / ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - http://lithoksou.net

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους