Περιβαλλοντική κρίση και αποκαταστατική οικονομία - του Γιάννη Λυκ Καμηλάκη

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΚ. ΚΑΜΗΛΑΚΗΣ

Ι. Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή θεωρούνται αναμφισβήτητα παγκόσμια καθολικά γεγονότα. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου προερχόμενο από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, συνεπάγεται την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη, την κλιματική αλλαγή και την διακινδύνευση των υφιστάμενων πλανητικών μορφών ζωής.

Καταστροφικά όμως επιδρά στο περιβάλλον και ο σύγχρονος τρόπος ζωής που επικράτησε σταδιακά μετά την βιομηχανική επανάσταση (18ος αιώνας) και συνεχίζεται στις ημέρες μας ανεξέλεγκτος. Ο τυφλός καταναλωτισμός και το χωρίς όρια κέρδος, υποβαθμίζουν και εξαντλούν το περιβάλλον. 

Η προαναφερθείσα συνοπτικά διαδικασία, συνδυαζόμενη με τους στόχους και τον τρόπο λειτουργίας της σύγχρονης οικονομίας, παράγει αντιφατικότητα και νομοτελειακά καταλήγει στον παραλογισμό.

Συγκεκριμένα, ενώ αυξάνονται οι οικονομικοί δείκτες (ΑΕΠ, τομείς χρημ/ριων, καταναλωτικές δαπάνες κτλ) , ενδεικτικά, υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής, αυξάνονται οι κοινωνικές ανισότητες, πολλαπλασιάζονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι φυσικές καταστροφές, ερημοποιούνται περιοχές και η επιταχυνόμενη ξηρασία υποβαθμίζει και απειλεί την έμβια ζωή.

Εμφανίζεται λοιπόν το εξής αντιφατικό και παράλογο φαινόμενο :

α) ποσοτική ανάπτυξη των οικονομικών δεικτών αλλά φθίνουσα οικονομική και κοινωνική ευημερία

β) το ισοζύγιο της ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα να είναι αρνητικό, με την έννοια ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της ‘’ανάπτυξης’’ είναι περισσότερες των θετικών με αποτέλεσμα οι επιβαρύνσεις (κόστος) για την αντιμετώπιση (και μάλιστα με αμφίβολα αποτελέσματα) των αρνητικών επιπτώσεων, να είναι πολύ μεγαλύτερες των τυχόν θετικών αποτελεσμάτων.

Οι προαναφερθείσες διαπιστώσεις επιβεβαιώνονται από την καθημερινή εμπειρία και τη χρήση της κοινής λογικής, παρόλα αυτά όμως συνεχίζεται το ίδιο μοντέλο ανάπτυξης και ο ίδιος τρόπος ζωής.

Ο ‘’αβδηριτισμός’’ και το σύνδρομο του ‘’τιτανικού’’ φαίνεται να ‘χει επικρατήσει στην ατομική και συλλογική μας ζωή.

ΙΙ. Για την αντιμετώπιση των συνοπτικά προαναφερθέντων προβλημάτων της ‘’ανάπτυξης’’, η οικονομία της αποκατάστασης με την έννοια της εφαρμογής συνόλου μέτρων και εκτέλεσης έργων με σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά και την άμεση αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ανισορροπιών, είναι περισσότερο από αναγκαία.

ΙΙΙ. Η Κρήτη έχει ήδη εισέλθει στο στάδιο ερημοποίησης και ξηρασίας. Επιτακτική ως εκ τούτου ανάγκη επιβάλλει ένα νέο περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό που να προσδιορίζει τα αναγκαία έργα για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης και ξηρασίας αφενός, και αφετέρου να εντοπίζει τα έργα που εφόσον εκτελεστούν θα επιτείνουν την ερημοποίηση και ξηρασία.

Η επιλογή των έργων στην κατεύθυνση της αποκαταστατικής οικονομίας, είναι καθαρά θέμα πολιτικής επιλογής και αφορά (κυρίως) την περιφέρεια και τους Δήμους της Κρήτης. Το απεριόριστο των αναγκών και το περιορισμένο των πόρων, επιβάλλει την επιλογή σκοπών, και μέσων υλοποίησης των σκοπών .

Οι ισορροπίες σκοπιμότητας σε οριακές εποχές όπως η δική μας, είναι ανεπίκαιρες και βλαπτικές . Οι νέες πρόσφατα εκλεγμένες Αρχές της Κρήτης (Περιφέρεια, Δήμοι), εύχομαι να συνομιλήσουν με την ιστορία και να πράξουν το αυτονόητο, να επιλέξουν δηλαδή το δρόμο της αποκαταστατικής οικονομίας χωρίς να υπολογίσουν αντιδράσεις από ιδιοτελή συμφέροντα. 

Προέχει το γενικότερο συμφέρον το οποίο φέρει την επιγραφή ‘’ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ’’

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους