Η Ενετική Λότζια (Loggia) το σημερινό δημαρχείο Ηρακλείου

Λότζια (Loggia) ονομάζεται το κτίριο που σήμερα στεγάζεται το δημαρχείο του δήμου Ηρακλείου. Βρίσκεται επί της 25ης Αυγούστου λίγο βορειότερα από τη πλατεία των Λιονταριών στο κέντρο της πόλης του Ηρακλείου. 

Την εποχή της Ενετοκρατίας, το κτήριο ήταν χώρος συγκέντρωσης ευγενών και αρχόντων όπου συζητούσαν για διάφορα θέματα οικονομικά, εμπορικά, πολιτικά που απασχολούσαν την πόλη.

Το κτήριο βρίσκεται στην αρχή της οδού 25ης Αυγούστου, στη συμβολή με την οδό Αγίου Τίτου, κοντά στη κρήνη του Μοροζίνι. Δείγμα παλλαδιανού ρυθμού, πρόκειται για ορθογωνίου σχήματος κτήριο, με διαστάσεις 28μ. επί 11μ., διώροφο με κίονες δωρικού ρυθμού στο ισόγειο και κίονες ιωνικού ρυθμού στον 1ο όροφο.

 Στο ισόγειο διαθέτει διάζωμα το οποίο είναι διακοσμημένο με τρίγλυφα και μετόπες με ανάγλυφες παραστάσεις. Στη δυτική πλευρά διαθέτει επτά τόξα με το κεντρικό να χρησιμοποιείται ως είσοδος. Αναφέρεται ότι το κτήριο μιμείται τη Βασιλική Παλαντιάνα στην Βιτσέντζα.

Η κατασκευή που σώζεται σήμερα είναι η τέταρτη κατα σειρά. Χτίστηκε περίπου το 1628 από το γενικό προβλεπτή Φραγκίσκο Μοροζίνη. Ήταν το κεντρικό κτήριο της πόλης, όπου λάμβαναν χώρα συναντήσεις πολιτικών και άλλων επιφανών πολιτών της πόλης κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, ενώ λειτουργούσε και ως Λέσχη Ευγενών.

Μετά την άλωση της πόλης από τους Τούρκους το κτήριο μετατρέπεται σε έδρα του ανώτατου οικονομικού υπαλλήλου, του Τεφτερδάρη και του Γραμματικού της Πόρτας, και ενώθηκε με τη διπλανή Αρμερία, στην οποία φυλασσόταν ο οπλισμός των Ενετών, και το συγκρότημα ονομάστηκε Τσαπενές ή Τσεπανές. 

Μέρος της τοξοστοιχίας χτίστηκε. Όμως, το κτήριο αμελήθηκε, ενώ υπέστη φθορές από τον σεισμό του 1856,όταν κατέρρευσε η βόρεια πλευρά της οπλαποθήκης, η οποία στη συνέχεια αναστηλώθηκε, και η νότια πρόσοψη του επάνω ορόφου της Λότζια, η οποία αναστηλώθηκε χωρίς διάκοσμο

Αργότερα η Κρητική Πολιτεία πρότεινε το κτήριο να χρησιμοποιηθεί σαν αρχαιολογικό μουσείο. Οι εργασίες ανακαίνησης ξεκίνησαν το 1900, αλλά έμειναν ημιτελείς και το κτήριο δεν κρίθηκε ασφαλές. Το 1904 θεωρήθηκε ετοιμόρροπο και άρχισε η κατεδάφιση του 1ου ορόφου, παρά τις αντιδράσεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

 Η κατεδάφιση έγινε με βιασύνη, με εντολή να πραγματοποιηθεί εντός 48 ωρών, ενώ το υλικό που αφαιρέθηκε δεν φυλάχθηκε. Τον επόμενο χρόνο, στις 5 Οκτωβρίου 1905, παραδόθηκε στο Δήμο για τη στέγαση των υπηρεσιών του. 

Το 1915 ξεκινάει επίσημα η αναστήλωση υπό την επιμέλια του Μαξιμίλιαν Ονγκάρο, που ήταν έφορος των καλλιτεχνικών μνημείων της Βενετίας. Ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1915.

Το 1934 το κτήριο της οπλαποθήκης παραδόθηκε στον δήμο για να στεγάσει μερικές από τις υπηρεσίες του, μετά από πολλές διακοπές στις εργασίες. Το ισόγειο της Λότζια κατεδαφίστηκε το 1937.

 Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου άρχισαν και πάλι οι εργασίες ανοικοδόμησης, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 1980. Το 1987 πήρε το πρώτο βραβείο Europa Nostra, ως το πιο καλά αναπαλαιωμένο και συντηρημένο Ευρωπαϊκό μνημείο της χρονιάς.

Σήμερα είναι το κεντρικό κτήριο του Δήμου Ηρακλείου και στεγάζει το γραφείο του Δημάρχου, τα γραφεία αντιδημάρχων, διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες και την αίθουσα όπου συνεδριάζει το Δημοτικό Συμβούλιο.

΄

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους