Ο Εμμανουήλ Ή Αναγνώστης Σκαλίδης Ο Πρώτος Πρόεδρος Της Κρητικής Βουλής

 

Ο Εμμανουήλ ή Αναγνώστης Σκαλίδης ( 1818 - 1901 ) ήταν Έλληνας οπλαρχηγός και πολιτικός που συνέδεσε στενά το όνομά του με την ιστορία των κρητικών επαναστάσεων από το 1841 μέχρι και το 1898 Μετά την ίδρυση της Κρητικής Πολιτείας εξελέγη βουλευτής και τοποθετήθηκε τιμητικά πρώτος πρόεδρος της κρητικής βουλής. Απεβίωσε πλήρης ημερών το 1901 στην Αθήνα.

Ο Εμμανουήλ Σκαλίδης γεννήθηκε το 1818 στα Περιβόλια Κισσάμου και το 1841 συμμετείχε ως απλός μαχητής στην κρητική επανάσταση εκείνου του έτους. Μάλιστα, διακρίθηκε για την ανδρεία που έδειξε σε μάχη που διεξήχθη στο Πρόβαρμα Αποκορώνου Αργότερα έλαβε μέρος και στην επανάσταση του 1858, αυτή τη φορά με την ιδιότητα του καπετάνιου της επαρχίας Κισσάμου, έπειτα από εκλογή του στο Έλος Ινναχωρίου Μετά την αποτυχία της εξέγερσης βρήκε καταφύγιο στο ελληνικό βασίλειο.

Το 1866 επανήλθε στην Κρήτη για να λάβει μέρος στο νέο επαναστατικό κίνημα ως ένας από τους ηγέτες των επαναστατών της περιοχής του Κισσάμου. Στις 12 Οκτωβρίου 1866, συμμετείχε στη μάχη του Βαφέ Αποκορώνου όπου οι επαναστάτες ηττήθηκανκαι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους στην αποτυχημένη πολιορκία του Καστελίου Χανίων. Μάλιστα, αργότερα κατηγορήθηκε από τον Χρ. Βυζάντιο για ολιγωρία κατά τη διάρκεια της πολιορκίαςείναι όμως γεγονός πως από την άλλη πλευρά, όλοι οι οπλαρχηγοί που συμμετείχαν στην πολιορκία είχαν και οι ίδιοι παράπονα για τη στάση του Βυζαντίου Κατά τα τέλη Δεκεμβρίου του 1866, ο Σκαλίδης και οι άνδρες του ενεπλάκησαν σε αψιμαχία με τουρκικές δυνάμεις στη θέση Παλαιόκαστρο, στα νότια του νομού Χανίων μεταξύ Σούγιας και Κουστογέρακου και στις 13 Ιανουαρίου 1867, συμμετείχε μαζί με τους Κριάρη, Γιάνναρη και Ζυμβρακάκη σε επιτυχημένη αιφνιδιαστική επιχείρηση κατά τουρκικών δυνάμεων στην Αγία Ρουμέλη Χανίων. Παράλληλα, τον Ιούνιο του ίδιου έτους συμμετείχε σε μάχη στην περιοχή του Καστελίου

Μετά την καταστολή της επανάστασης, ο Σκαλίδης κατέφυγε εκ νέου στην Ελλάδα. Στα τέλη Δεκεμβρίου 1877, κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου και με την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας να διαφαίνεται, ο ίδιος όπως και άλλοι εξόριστοι οπλαρχηγοί επέστρεψαν στην Κρήτη και ηγήθηκαν νέας επανάστασης Κατά τη διάρκεια των μαχών, ο Σκαλίδης είχε το αρχηγείο του στην Κουνουπίτσα Χανίων  Τελικά, ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε και μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου παρέμεινε κρατούμενος για ένα χρόνο, προτού απελευθερωθεί ύστερα από πιέσεις ξένων πρεσβειών.

Αργότερα, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της επανάστασης του 1895 - 1898, συμμετέχοντας ενεργά και στις πολεμικές επιχειρήσεις: συγκεκριμένα, έλαβε μέρος στις μάχες Βουκολίων - Δρομόνερου ( 15 Ιουνίου 1896[18] ) και Ρουμάτων, στην εκπόρθηση των Βουκολιών, στην παράδοση της Κανδάνου, στην ύψωση της ελληνικής σημαίας στο Κολυμβάρι και στις συγκρούσεις στο μέτωπο του Καστελίου.

Το 1898, με την δημιουργία της Κρητικής Πολιτείας, ο Σκαλίδης κατήλθε στον πολιτικό στίβο επιτυγχάνοντας να εκλεγεί βουλευτής Κισσάμου, όντας πρώτος ανάμεσα σε 18 υποψήφιους. Παράλληλα, αναδείχτηκε τιμής ένεκεν ως πρώτος πρόεδρος του Κρητικού Κοινοβουλίου.

Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Σκαλίδης ζούσε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην οδό Σαχτούρη στο Ψυρρή. Από το κράτος, είχε παραχωρηθεί στον Σκαλίδη μεγάλη έκταση στα Πετράλωνα την οποία στη διαθήκη του παραχώρησε στο δήμο Αθηναίων. Στα τέλη Νοεμβρίου του 1901, η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε εξαιτίας ημιπληγίας. Απεβίωσε την 30ή Νοεμβρίου του 1901, έπειτα από νοσηλεία οκτώ ημερών. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη στην Αθήνα παρουσία πλήθους κόσμου. Στον νεκρό αποδόθηκαν τιμές υποστράτηγου ενώ στο φέρετρό του τοποθετήθηκαν τα όπλα του και η σημαία της επανάστασης του 1866.

Στη γενέτειρα του Αναγνώστη Σκαλίδη, τα Περιβόλια Κισσάμου του νομού Χανίων, λειτουργούν μουσείο καθώς και πολιτιστικός σύλλογος που φέρουν το όνομα του οπλαρχηγού. Στο ίδιο χωριό όπως και στην πόλη των Χανίων.υπάρχουν ανδριάντες προς τιμήν του ενώ το όνομά του έχει δοθεί σε διάφορες οδούς τόσο στην Αθήνα όσο και στην Κρήτη. Προσωπικά του αντικείμενα βρίσκονται στην κυριότητα του Ιστορικού Αρχείου Χανίων

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους