Το Πετροκεφάλι Του Δήμου Φαιστού

 

Το Πετροκεφάλι, το χωριό μας, ανήκει στην επαρχία Καινουργίου του Νομού Ηρακλείου. Βρίσκεται στη μέση της πεδιάδας της Μεσσαράς πάνω στην οδό Ηρακλέιου - Μοιρών - Ματάλων σε υψόμετρο 60μ. και απ' έχει από το Ηράκλειο 59,3 χλμ. 

Το Πετροκεφάλι δεν αναφέρεται στην απογραφή του 1577 από τον Fr. Barrazi, αναφέρεται όμως στις επόμενες απογραφές. Από τον Καστροφύλακα το 1583 με 103 κατοίκους. Από τον Βασιλικάτα (Μνημεία Κρητικής Ιστορίας) το 1630. Στην Τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται με 26 χαράτσα (8 πλούσια, 13 μεσαίας τάξεως και 5 πτωχοί εργαζόμενοι)

Στην Αιγυπτιακή απογραφή του 1834 με 12 Χριστιανικές και 5 Τούρκικες οικογένειες

Το 1881 αναφέρεται στον Δήμο Πλατάνων με 342 Χριστιανούς και 35 Τούρκους κατοίκους.

Το 1920 έδρα ομωνύμου Δήμου με 510 κατοίκους

Το 1940 με 594 κατοίκους 

Το 1961 με 670 κατοίκους

Το 1991 με 664 κατοίκους

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία του χωριού:

Κατά τη μία εκδοχή πήρε την ονομασία από την τοποθεσία που κτίστηκε το πρώτο σπίτι που ήταν η κορυφή, η κεφαλή μιας μεγάλης πέτρας - λοφίσκου, δηλαδή στης πέτρας το κεφάλι - Πετροκεφάλι.

Κατά τη δεύτερη εκδοχή ο πρώτος κάτοικος που ήρθε στην τοποθεσία αυτή λεγόταν Πέτρος και έκτισε ένα Μετόχι. Αυτός, o Πέτρος, ήταν πολύ καλός και πολύ φιλόξενος άνθρωπος. Όλους τους περαστικούς των γύρω χωριών τους φιλοξενούσε και πολλοί από αυτούς διανυκτέρευαν στη σπίτι του. Είχε δε τόση πολύ μεγάλη φήμη στην περιοχή που όποιος ρωτούσε τους φιλοξενηθέντες πού έμειναν, πού φιλοξενήθηκαν, απαντούσαν μεταφορικά “στου Πέτρου το κεφάλι” και σιγά - σιγά έμεινε η ονομασία Πετροκεφάλι.

Στην περιοχή του χωριού ευδοκιμούν όλα τα είδη οπωροκηπευτικών, κηπευτικά πρώιμα και όψιμα: ελιές, εσπεριδοειδή, αμπέλια, σιτηρά.τριφύλλια, κ.λ.π. Παλιότερα καλλιεργούσαν και καπνό, βαμβάκι, καλαμπόκι και την περίοδο 1950-1960 ρυζοκαλλιέργειες στα λιβάδια όπου υπήρχαν άφθονα νερά από τις αμέτρητες πηγές (μάτια) στην περιφέρεια του χωριού.

Το Πετροκεφάλι όπως και οι υπόλοιπες περιοχές της Κρήτης γνώρισε πολλές καταστροφές και θυσίες από τους διάφορους κατακτητές. Στο Πετροκεφάλι έγινε το Φεβρουάριο του 1811 η σύσκεψη των οπλαρχηγών υπό τον Λόγιο, για την εξόντωση του αιμοσταγούς Γενίτσαρου Αγριολίδη. Το έτος 1828 σε επίθεση Τούρκων στα χωριά Πετροκεφάλι Κουσέ και Φανερωμένη είχαν αρπάξει και πήραν σκλάβες 32 Κρητικοπούλες. Ευτυχώς όμως που το πληροφορήθηκε εγκαίρως ο Κόρακας ο οποίος όρμησε επάνω στους αγάδες με τα παλικάρια του και απελευθέρωσε τα κορίτσια. Κατά την επανάσταση του 1866-69 πλήρωσε το μερίδιο του στις ωμότητες που έγιναν από τους Τούρκους. Σε μια έκθεση ωμοτήτων της περιόδου αυτής αναφέρεται:

"Τας δύο εκκλησίας Αγίας Ελευθερίας και Μεταμόρφωσης βεβηλώσαντες κατέκαυσαν. Χίλια ελαιόδενδρα και πολλά καρποφόρα δένδρα έκοψαν και έκαυσαν".

Kατά την περίοδο των επαναστάσεων 1866 και μετέπειτα. το Πετροκεφάλι σαν ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της περιοχής, έστελνε αντιπροσώπους (πληρεξούσιους) στις επαναστατικές συνελεύσεις.Το Πετροκεφάλι είναι ένα όμορφο χωριό γεμάτο ζωή και οι κάτοικοί του καλοσυνάτοι και φιλόξενοι. Σύμφωνα με το πρόγραμμα ενοποίησης κοινοτήτων "Καποδίστριας" εντάχθηκε στο Δήμο Μοιρών.

Στοιχεία από το Βιβλίο του Νίκου Γ. Τσικνάκη

" Πετροκεφάλι "

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους