Η Μαμή μιας άλλης εποχής

 Πριν γράψετε το θέμα σας, κάντε το κόπο να διαβάσετε το βιβλίο» επέμενε η κ. Δέσποινα Χανιωτάκη, «θα μάθετε πολλά για το επάγγελμα της μαμής». Και πραγματικά αυτή η μαμή, από τις παλιές αλλά τις "σπουδαγμένες", που έδωσε τη ζωή της, πάνω στη ξένη γέννα και δεν “έχασε” πότε ούτε παιδί, ούτε μητέρα, είχε δίκιο.

Όταν άρχισε να εξιστορεί τη δική της ιστορία και να μεταφέρει εικόνες από το παρελθόν διαπίστωνει κανείς για άλλη μια φορά την αντοχή και την κράση των παλαιών γυναικών, αλλά και τις συνθήκες ζωής όχι μιας αλλά πολλών γενεών. Ούτε ιατρική παρακολούθηση, ούτε υπέρηχοι, ούτε επισκληρίδιος, ούτε χιλιάδες εξετάσεις, ούτε τίποτα. 

«Τα παλιά τα χρόνια όταν οι γυναίκες έβλεπαν μια έγκυο έκαναν το σταυρό τους . Ήξεραν ότι όταν έρθει η κρίσιμη ώρα, η επίτοκος «είναι με το ένα πόδι μέσα στον τάφο». Αυτήν ακριβώς την έκφραση χρησιμοποιούσαν, ίσως την έχετε ακούσει.

Διότι ο τοκετός ήταν μια πολύ δύσκολη «υπόθεση» τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί.

Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που έκαναν και πολλά παιδιά τότε. Δεν ήξεραν αν θα ζήσουν όλα, ενώ υψηλά ήταν και τα ποσοστά θνησιμότητας των ίδιων των γυναικών. Δεν ήξεραν (πολλές φορές δεν είχαν και το δικαίωμα) να προστατεύσουν το σώμα τους. Στην ελληνική επαρχία έχουν υπάρξει γυναίκες που έφτασαν και ξεπέρασαν τις 10 γέννες ενώ υπάρχει και περίπτωση γυναίκας από τα Χανιά με 19 γέννες! 

Η κ. Δέσποινα την ξεγέννησε. Δε θα ξεχάσει τον τρόμο της για την υγεία της επιτόκου – η οποία γέννησε μια χαρά - αλλά και ότι αυτή η γέννα έγινε θέμα στον αθηναϊκό τύπο ενώ μέχρι και ο μακαριστός Μακάριος από την Κύπρο είχε προσφέρει βοήθεια οικονομική στην οικογένεια!

Τις ζωές της γυναίκας και του μωρού, τις κρατούσε στα χέρια η μαμή, πρώτα η «πρακτική» και μετά όσες σπούδασαν πάνω σε αυτό το αντικείμενο. Η μαμή δεν ήταν ένα τυχαίο πρόσωπο, ήταν ένα σεβάσμιο πρόσωπο πάνω από τον παπά και το δάσκαλο. Και όταν η μαμή πέθαινε στα χωριά έπεφτε μεγάλο πένθος.

Μια τέτοια εικόνα σημάδεψε και τη ζωή της κ. Δέσποινας Χανιωτάκη. Ήταν πολύ μικρή 3-4 χρονών, ακόμα δεν γνώριζε ότι η «χαρά της γέννας» είχε σημαδέψει και τη δική της οικογένεια. «Με τη μητέρα μου είχαμε πάει στην κηδεία μιας γριάς μαμής στο Θραψανό. Μπορεί να ήταν και 100 χρονών. Οσο ζω δε θα ξεχάσω τα πολλά αναμμένα κεριά που έβλεπα ότι άναβαν μαυροφορεμένες γυναίκες. Ήταν χειμώνας, νύχτα, έκανε κρύο και τα παράθυρα κλειστά. Και το δωμάτιο φωτιζόταν. Μια γυναίκα άναβε τρία κεριά, άλλη τέσσερα, άλλη εφτά, άλλη παραπάνω…

-Γιατί μαμά ανάβουν τόσα πολλά κεριά; τη ρώτησα.

- Γιατί παιδί μου, τόσα είναι τα παιδιά μου ξεγέννησε αυτή η γυναίκα σε κάθε μάνα, και έτσι δείχνουν το σεβασμό τους και την αγάπη τους, μου απάντησε.

-Όταν μεγαλώσω και εγώ μαμή θα γίνω, είπα και εγώ!» Ήταν το γραφτό της .

Μεγαλώνοντας θα μάθει ότι πάνω στη γέννα χάθηκε, η γιαγιά της, η μητέρα της μαμά της, που έμεινε ορφανή από τα δύο, αλλά και η θεία της. Θα ακούσει τον πατέρα της να λέει, για το χαμός της αδερφή του, μόλις 22 ετών, που πέθανε στον πρώτο της τοκετό από επιλόχειο πυρετό. Και μετά τον αγώνα για να μεγαλώσει το ορφανό. Δύσκολα χρόνια φτωχά, τις πόρτες χτυπάγανε για να βρουν λεχώνα να το θηλάσει ή κατσίκα να κάνει λίγο γάλα.

Με αυτά τα βιώματα μετά το λύκειο η κ. Δέσποινα δίνει εξετάσεις στη σχολή Μαιών Βασίλισσα Φρειδερίκη στο Μαιευτήριο Αλεξάνδρα στη Βασιλίσσης Σοφίας , λίγο μετά το 1960. Περνάει δεύτερη και ξεκινάει την σκληρή εκπαίδευση της, την οποία δεν άντεχαν, όσες λίγες επέλεγαν να ασκήσουν αυτό το δύσκολο επάγγελμα αυξημένης ευθύνης. Το ρίσκο της εγκυμοσύνης ήταν τόσο μεγάλο που οι μαίες διδάσκονταν μέχρι και την «αεροβάπτιση»!

«Κάθε φορά που ξεγεννούσα έκλαιγαν τα μάτια μου. Πριν μπω στο χειρουργείο έκανα τον σταυρό μου, και ο πατέρας μου από το σπίτι την προσευχή του. Ακόμα και σήμερα όταν βλέπω έγκυο χτυπά δυνατά η καρδιά μου».

ΠΗΓΗ - http://www.newsit.gr/

 

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους