Ένωση Ασθενών Ελλάδας Κείμενο Θέσης
1 Εισαγωγή
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Δικαιωμάτων των Ασθενών:
Οι ανισότητες στον τομέα της υγείας εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πρόκληση στην Ελλάδα, με τις ανισότητες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής και φαρμακευτικής περίθαλψης να επηρεάζουν χιλιάδες ασθενείς σε ολόκληρη τη χώρα.
Οι ανεκπλήρωτες ανάγκες για ιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα παραμένουν μεταξύ των υψηλοτέρων στην Ε.Ε.1 ενώ σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ2, το ελληνικό σύστημα υγείας πάσχει από έλλειψη συντονισμού, περιορισμένη πρόσβαση σε τακτικές ιατρικές επισκέψεις και ελάχιστη ενσωμάτωση ψηφιακών εργαλείων υγείας, που υποβαθμίζουν την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις ανισότητες πρόσβασης περιλαμβάνουν το μορφωτικό επίπεδο, το εισόδημα, το φύλο, την οικογενειακή κατάσταση, την ηλικία, την κοινωνική στήριξη και την γεωγραφική περιοχή, ανισότητες που οξύνθηκαν ιδιαίτερα μετά την οικονομική κρίση που βίωσε η χώρα μας.
Η αντιμετώπιση των υγειονομικών ανισοτήτων είναι σημαντική για τη χώρα μας. Η βελτίωση της υγείας όλων των πολιτών θα αποκομίσει μακροπρόθεσμα οφέλη διασφαλίζοντας έναν υγιέστερο πληθυσμό και πιο παραγωγικό εργατικό δυναμικό, το οποίο θα έχει λιγότερη ανάγκη για δαπανηρές παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας.
Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας (ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ.) υποστηρίζει επείγουσες αλλαγές πολιτικής για τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη για όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική κατάσταση ή τη γεωγραφική θέση. Το παρόν κείμενο επισημαίνει τις βασικές προκλήσεις και προτείνει εφαρμόσιμες λύσεις για τη γεφύρωση των κενών στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και στη φαρμακευτική καινοτομία.
2 Προκλήσεις στην πρόσβαση σε υπηρεσίες & δομές υγειονομικής περίθαλψης
2.1 Γεωγραφικές ανισότητες
Οι ελληνικές περιφέρειες, ιδιαίτερα οι απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές, αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στην πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.3
Η γεωγραφική απόσταση από τις υγειονομικές δομές, η περιορισμένη διαθεσιμότητα μεταφορικών μέσων – όπως η έλλειψη επαρκούς αριθμού ασθενοφόρων – καθώς και οι ελλείψεις σε υποδομές και ιατρικό προσωπικό, όπως εξειδικευμένοι γιατροί, διαγνωστικά κέντρα και νοσοκομεία, δυσχεραίνουν τη συχνή και έγκαιρη πρόσβαση των κατοίκων σε υπηρεσίες υγείας.4
v Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2024 στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του έργου Δικαιώματα στην Πράξη,5 με τη συμμετοχή 264 ατόμων, κυρίως από Δήμους της Δυτικής Ελλάδας, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (58%) θεωρεί ότι η απόσταση και ο χρόνος που απαιτείται για την πρόσβαση σε δομές υγείας αποτελούν δύο σημαντικούς παράγοντες, μεταξύ άλλων, που δυσχεραίνουν την πρόσβασή τους σε αυτές. Ειδικότερα, κρίνουν ως πολύ δύσκολο το κλείσιμο ραντεβού με κάποιον ιατρό των μονάδων υγείας, καθώς δεν υπάρχουν συνήθως διαθέσιμοι ιατροί, ενώ ο προγραμματισμός, τόσο για εξετάσεις, ακόμη και τις πιο απλές (π.χ. αιματολογικές), όσο και για νοσηλεία, είναι ιδιαίτερα χρονοβόρος.
Μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων με τη συμμετοχή τοπικών συλλόγων ασθενών σε επιλεγμένες πόλεις της Ελλάδας, ανιχνεύθηκαν συγκεκριμένα πεδία όπου οι ανισότητες σε σχέση με τα μεγάλα αστικά κέντρα κυριαρχούν:
2.1.1 Πρόσβαση σε ιατρούς ειδικότητας
Υπάρχει μεγάλη ανάγκη περισσότερων εξειδικευμένων γιατρών (π.χ ρευματολόγοι, διαβητολόγοι, ογκολόγοι) σε δημόσιες δομές σε πολλούς νομούς και περιφέρειες της χώρας.
v Οι ασθενείς αναγκάζονται να μετακινούνται για την παρακολούθηση τους και τις θεραπείες τους στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα κ.λ.π.) τα οποία τελικά αδυνατούν να καλύψουν με το υφιστάμενο προσωπικό την αυξημένη ανάγκη ιατρικής
φροντίδας με αποτέλεσμα πολύ μεγάλους χρόνους
αναμονής για ραντεβού για όλους τους ασθενείς εντός και εκτός αστικών κέντρων.
v Ειδικά για τους παιδιατρικούς ασθενείς, σχεδόν όλα τα εξειδικευμένα παιδιατρικά κέντρα (π.χ. παιδο-ογκολογικά, παιδο-διαβητολογικά, παιδο-ρευματολογικά) βρίσκονται μόνο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
v Από τα συνολικά 37 κέντρα εμπειρογνωμοσύνης σπανίων παθήσεων, τα 33 βρίσκονται στην Αθήνα, τα 2 στη Θεσσαλονίκη ενώ από ένα έχουν η Πάτρα και η Λάρισα.
v Οι δε ανασφάλιστοι χρόνιοι ασθενείς, δεν έχουν δυνατότητα παρακολούθησης της νόσου τους στον τόπο διαμονής τους λόγω έλλειψης της κατάλληλης ειδικότητας σε δημόσιες δομές και της μη πρόσβασης τους σε ιδιωτικές δομές.
2.1.2 Πρόσβαση σε προσωπικό γιατρό
Δεν υπάρχουν αρκετοί διαθέσιμοι προσωπικοί γιατροί στις περιοχές διαμονής του κάθε ασθενή. Έτσι υπάρχει ανάγκη να μετακινούνται οι ασθενείς σε περιοχές πολύ μακριά από τον τόπο διαμονής τους (ακόμα και εκτός νομού διαμονής τους), που συνεπάγεται επιβάρυνση και σε χρόνο και σε κόστος.
Παράλληλα έχουν παρατηρηθεί και περιπτώσεις όπου ο προσωπικός γιατρός ασχολείται μόνο με τη συνταγογράφηση (σε περιοχή μακριά από τον τόπο διαμονής του ασθενή) ενώ η τακτική παρακολούθηση της νόσου να γίνεται από γιατρό της επιλογής του ασθενή, συνήθως ιδιώτη.
Οι σοβαρές δυσκολίες εύρεσης ραντεβού μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 1535 και οι μεγάλοι χρόνοι αναμονής για πρωινά ραντεβού σε δημόσιες δομές, οδηγούν πολύ συχνά τους ασθενείς σε ιδιωτικές δομές επιβαρύνοντας σημαντικά το μηνιαίο προϋπολογισμό τους.
2.1.3 Πρόσβαση στις σύγχρονες τεχνολογίες
Υπάρχουν πολλά προβλήματα στη περιφέρεια με την πρόσβαση σε σύγχρονα διαγνωστικά και θεραπευτικά μηχανήματα όπως μαγνητικοί & αξονικοί τομογράφοι, συστήματα ακτινοθεραπείας κ.α.
Ο μικρός αριθμός αυτών στις δημόσιες δομές της περιφέρειας, έχει ως αποτέλεσμα τεράστιες αναμονές των ασθενών, καθυστερήσεις στη διάγνωση και θεραπεία τους ή τελικά προσφυγή στον ιδιωτικό τομέα. Σε κάποιες περιπτώσεις, η παντελής έλλειψη τους (όπως το παράδειγμα του pet scan στην Κρήτη ή του μαγνητικού τομογράφου στην Αργολίδα) αναγκάζει τους ασθενείς να μετακινηθούν στην Αθήνα ενώ συνήθως τα πλέον σύγχρονα μηχανήματα είναι προσβάσιμα μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Σε πολλές περιπτώσεις, η παλαιότητα των διαγνωστικών και θεραπευτικών μηχανημάτων, καθώς και η φθορά που προκαλείται από τη συνεχή χρήση τους, οδηγούν σε βλάβες οι οποίες συχνά συνεπάγονται πολύμηνη παύση της λειτουργίας τους.
2.2 Οικονομικές ανισότητες
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα (Προφίλ Υγείας 2023), οι μη ικανοποιούμενες υγειονομικές ανάγκες των νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα είναι υπερτριπλάσιες σε σύγκριση με εκείνες των υψηλότερων εισοδηματικών ομάδων. Το κόστος της περίθαλψης αποτελεί βασικό παράγοντα παραμέλησης της υγείας, γεγονός που αντανακλά τις υψηλές άμεσες ιδιωτικές πληρωμές των ελληνικών νοικοκυριών—από τις υψηλότερες στην ΕΕ. Το 2021, οι άμεσες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία ανήλθαν στο 33% του συνόλου, ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου
όρου (15%),6 ενώ σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ7, το 2023 το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 34% παρουσιάζοντας μία αύξηση σε σχέση με το 2022 της τάξης του 10%.
Οι χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες στην Ελλάδα εμφανίζουν συνολικά χειρότερους δείκτες υγείας, υψηλότερη θνησιμότητα και νοσηρότητα—ιδιαίτερα στα χρόνια νοσήματα—καθώς και πιο ανθυγιεινές συμπεριφορές. Παράλληλα, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, προληπτικές εξετάσεις και φάρμακα.8
Στην πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ9, καταγράφεται ότι τα άτομα με χρόνιες παθήσεις και υψηλότερα εισοδήματα αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα ευημερίας και εμπιστοσύνης στο σύστημα υγείας (46%) σε σύγκριση με τα άτομα χαμηλότερου εισοδήματος (36%).
Η ανατροφοδότηση των τοπικών συλλόγων ασθενών εστίασε στις οικονομικές ανισότητες που επικρατούν στις παρακάτω υπηρεσίες υγείας και ιδιαίτερα για τους χρόνιους ασθενείς που απαιτείται ολιστική φροντίδα:
v Υπηρεσίες ψυχολογικής & διατροφολογικής υποστήριξης: Οι υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης, σχεδόν εξ ‘ολοκλήρου, καλύπτονται από δράσεις των συλλόγων ασθενών ή με ιδιωτικές άμεσες πληρωμές, όπως και οι επισκέψεις σε διατροφολόγους.
v Φυσικοθεραπείες: ακόμα και στις παθήσεις που παρέχεται δωρεάν ένας μεγάλος αριθμός μηνιαίων φυσικοθεραπειών υπάρχει ανάγκη επιπλέον πληρωμής ανά συνεδρία.
v Δομές ανακουφιστικής φροντίδας – ξενώνες: Δεν υπάρχει καμία κρατική μέριμνα για ξενώνες για τους ασθενείς που πρέπει να μετακινηθούν εκτός της περιοχής τους ή για δομές ανακουφιστικής φροντίδας και τελικού σταδίου, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να αναγκάζονται να μετακινούνται σε ιδιωτικές δομές.
v Κόστη Μετακίνησης: Η σημαντική έλλειψη ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ οδηγεί τελικά τους ασθενείς να μετακινούνται με ιδιωτικά μέσα όπως ιδιωτικά ασθενοφόρα με μεγάλο κόστος.
Συμπερασματικά, οι γεωγραφικές και οικονομικές ανισότητες στην πρόσβαση σε δημόσιες δομές υγείας οδηγούν σε καθυστερημένες διαγνώσεις, ελλιπή διαχείριση των νοσημάτων και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των ασθενών, ενώ συνοδεύονται από ένα πολύ υψηλό κόστος ιδιωτικών δαπανών (π.χ. ιδιωτικές δομές υγείας, δαπάνες μετακίνησης, διαμονής κ.α.)
Οι ανισότητες αυτές αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεσες και στοχευμένες πολιτικές, όπως η ενίσχυση των τοπικών δομών υγείας, η βελτίωση των μεταφορικών υποδομών και η χρήση της τηλεϊατρικής για τη γεφύρωση των γεωγραφικών αποστάσεων.
Για τη μείωση των οικονομικών ανισοτήτων στην υγειονομική περίθαλψη, απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές που περιλαμβάνουν αύξηση της δημόσιας χρηματοδότησης για την υγεία ώστε να μειωθεί η οικονομική επιβάρυνση των ασθενών και να περιοριστούν οι άμεσες ιδιωτικές δαπάνες και βελτίωση της πρόσβασης σε προληπτικές υπηρεσίες και διαγνωστικές εξετάσεις με δωρεάν προγράμματα, ειδικά για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
3 Προκλήσεις στην πρόσβαση στη φαρμακευτική περίθαλψη
3.1 Καθυστερημένη ή και περιορισμένη διαθεσιμότητα νέων φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων
Σημαντικές καθυστερήσεις και περιορισμοί παρατηρούνται στη διάθεση νέων φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην έχουν έγκαιρη πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, μία στις δύο νέες θεραπείες που εγκρίθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) μεταξύ 2019 και 2022 δεν είχε φτάσει στους ασθενείς στη χώρα μας. Ακόμη και από τα φάρμακα που τελικά διατέθηκαν στην ελληνική αγορά, μόνο το 52% ήταν πλήρως προσβάσιμα, ενώ η πρόσβαση στα υπόλοιπα ήταν περιορισμένη. 10
Βασικές αιτίες αυτής της κατάστασης είναι η χρόνια υποχρηματοδότηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, οι πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης και αποζημίωσης και η απουσία ουσιαστικού στρατηγικού σχεδιασμού για την ενσωμάτωση της καινοτομίας στο σύστημα, οι οποίες οδηγούν σε επιπλέον καθυστερήσεις. Το αποτέλεσμα είναι οι ασθενείς να στερούνται την έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση στις νέες θεραπείες, γεγονός που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους.
Επιπλέον, η οικονομική επιβάρυνση των ασθενών για φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στην πρόσβαση στη θεραπεία. Το υψηλό ποσοστό άμεσης ιδιωτικής δαπάνης για τα φάρμακα, φτάνει το 40% της συνολικής άμεσης ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ελλάδα. Αυτή η επιβάρυνση δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες κοινωνικοοικονομικές ομάδες. 11
v Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Δικαιώματα στην Πράξη», το 76% κρίνουν καθόλου ή λίγο ικανοποιητική τη συμμετοχή του πολίτη στα φάρμακα και στις εξετάσεις, λόγω του υψηλού κόστους, το οποίο διαρκώς αυξάνεται σε συνδυασμό με την μειωμένη οικονομική δυνατότητα της πλειοψηφίας των πολιτών.
Μέσα από τις συναντήσεις με τους συλλόγους ασθενών η ανισότητα στην πρόσβαση στο φάρμακο και στη καινοτομία είναι πολύ εμφανής ιδιαίτερα για τους χρόνιους ασθενείς και ασθενείς με σοβαρές παθήσεις:
3.1.1 Προμήθεια ιατροτεχνολογικού υλικού
Σε πολλές περιπτώσεις η τιμή αποζημίωσης του ΕΟΠΥΥ δεν αντιστοιχεί στην πραγματική τιμή πώλησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων (π.χ. οι φορητές συσκευές οξυγόνου) και οι ασθενείς αναγκάζονται να πληρώνουν επιπλέον ποσά μηνιαίως.
3.1.2 Ελλείψεις φαρμάκων
Συχνές ελλείψεις φαρμάκων οδηγούν σε καθυστέρηση της θεραπείας, έχουμε ελλείψεις σε όλες τις κατηγορίες φαρμάκων, από φθηνά φάρμακα μέχρι εξειδικευμένα φάρμακα για χρόνια και σπάνια νοσήματα, προβλήματα στην πρόσβαση και αποζημίωση νέων ιατροτεχνολογικών τεχνολογιών, ενώ
παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις έλλειψη και σε νέα καινοτόμα ογκολογικά, αλλά και φάρμακα που προορίζονται για θεραπεία αυτοάνοσων και άλλων νοσημάτων με αδυναμία έγκαιρης κάλυψης όλων των προγραμματισμένων θεραπειών.
3.1.3 Δαπάνη ασθενών για φάρμακα
Στις περιπτώσεις των χρονίων ασθενών, ασθενών με πολυνοσηρότητες ή και ασθενών που παρουσιάζουν επιπλοκές λόγω της χρόνιας πάθησής τους, η συμμετοχή τους για τα φάρμακα που απαιτούνται είναι πολύ υψηλή. Στο κόστος αυτό προστίθεται και το κόστος για αναγκαία φάρμακα αρνητικής λίστας ή / και ΜΗΣΥΦΑ, (π.χ. βιταμίνες , κολλύρια, αντιηλιακά κ.α.) που οδηγούν το χρόνιο ασθενή σε οικονομικό αδιέξοδο. Αποτέλεσμα αυτού είναι πολλοί ασθενείς να μην μπορούν να τα πάρουν και άρα να έχουμε πλημμελή φροντίδα της υγείας τους.
3.1.4 Πρόσβαση στα Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ)
Ενα σημαντικό πρόβλημα είναι ο μικρός αριθμός φαρμακείων ΕΟΠΠΥ, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να καθυστερούν στις θεραπείες τους ή να αναγκάζονται να μετακινούνται για την έγκαιρη παραλαβή τους σε μεγαλύτερες πόλεις ή αστικά κέντρα.
Η πρόσβαση των ασθενών με σπάνιες νόσους σε νέες καινοτόμες θεραπείες μέσω του ΙΦΕΤ, αντί της καθολικής και χωρίς περιορισμούς διάθεσής τους στη χώρα μας, συνιστά μια σημαντική ανισότητα, η οποία συχνά οδηγεί είτε σε καθυστέρηση της θεραπείας είτε ακόμη και σε πλήρη αδυναμία χορήγησής της.
3.2 Περιορισμένη πρόσβαση σε κλινικές μελέτες
Η συμμετοχή σε κλινικές μελέτες προσφέρει σημαντικά οφέλη στους ασθενείς, όπως η πρόσβαση σε δυνητικά πιο αποτελεσματικές ή ασφαλέστερες θεραπείες, η ενεργή συμμετοχή στις αποφάσεις που αφορούν τη θεραπεία τους και η συμβολή στη βελτίωση της διαχείρισης της νόσου. Παρόλα αυτά, στην Ελλάδα η πρόσβαση των ασθενών σε κλινικές μελέτες είναι περιορισμένη, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να στερούνται αυτής της δυνατότητας.
Ένα από τα βασικά εμπόδια είναι η έλλειψη ενημέρωσης των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τις διαθέσιμες κλινικές μελέτες, γεγονός που μειώνει τη συμμετοχή, καθώς και η διστακτικότητά των ασθενών να συμμετέχουν λόγω ελλιπούς ενημέρωσης και εκπαίδευσής. Επιπλέον, η γεωγραφική κατανομή των κλινικών μελετών δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες για τους ασθενείς που διαμένουν εκτός μεγάλων αστικών κέντρων, καθώς η μετακίνησή τους συνεπάγεται οικονομική επιβάρυνση και πρακτικά εμπόδια.
Η ενίσχυση της πρόσβασης στις κλινικές μελέτες είναι κρίσιμη, καθώς μπορεί να προσφέρει λύσεις σε ασθενείς που δεν έχουν άλλες θεραπευτικές επιλογές, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας, δεδομένου ότι οι θεραπείες στο πλαίσιο των μελετών δεν καλύπτονται από το δημόσιο σύστημα.
Συμπερασματικά, η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων απαιτεί επείγουσες πολιτικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της δημόσιας χρηματοδότησης, της επιτάχυνσης των διαδικασιών έγκρισης και αποζημίωσης, καθώς και της μείωσης της οικονομικής επιβάρυνσης των ασθενών.
Για τη βελτίωση της πρόσβασης σε κλινικές μελέτες, είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα όπως η βελτίωση της ενημέρωσης των ασθενών μέσω εύχρηστων και προσβάσιμων πλατφορμών πληροφόρησης, και η ενίσχυση των ερευνητικών κέντρων και η κατανομή των κλινικών μελετών σε περισσότερες περιοχές της χώρας, ώστε να μην αποκλείονται ασθενείς λόγω γεωγραφικών περιορισμών.
4 Πρόσκληση για δράση: Αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα
Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους επαγγελματίες υγείας, τη βιομηχανία και τους συλλόγους ασθενών να αναλάβουν άμεση δράση για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα.
4.1 Ενίσχυση των υποδομών υγειονομικής περίθαλψης και του εργατικού δυναμικού
v Ολοκλήρωση του Υγειονομικού Χάρτη της χώρας με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού και σε συνάρτηση με επιδημιολογικά και πληθυσμιακά δεδομένα
v Επένδυση σε περιφερειακές εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και λύσεις τηλεϊατρικής για τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας.
v Εφαρμογή κινήτρων για επαγγελματίες υγείας ώστε να υπηρετούν σε απομακρυσμένες και υποεξυπηρετούμενες περιοχές.
4.2 Ενίσχυση της καθολικής κάλυψης υγειονομικής περίθαλψης
v Αύξηση της χρηματοδότησης του συστήματος υγείας και λήψη μέτρων για τον περιορισμό της ιδιωτικής δαπάνης σε φάρμακα και υπηρεσίες υγείας.
v Ενίσχυση της διαθεσιμότητας και της προσβασιμότητας των φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων μέσω νέων καναλιών διανομής.
v Βελτίωση της πρόσβασης σε πρωτοβάθμιες και προληπτικές υπηρεσίες υγείας ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές όπως κινητές κλινικές μονάδες και προγράμματα ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης.
v Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και της διαχείρισης χρόνιων παθήσεων με την αύξηση της χρηματοδότησης για την προληπτική φροντίδα και τη διασφάλιση της συνεχούς παρακολούθησης των χρόνιων ασθενών.
4.3 Επιτάχυνση της πρόσβασης στη φαρμακευτική καινοτομία
v Εξορθολογισμός των ρυθμιστικών και αποζημιωτικών διαδικασιών για τη διασφάλιση ταχύτερης πρόσβασης σε νέα φάρμακα.
v Δημιουργία πλαισίου για την προσέλκυση και διευκόλυνση των κλινικών μελετών στην Ελλάδα, καθώς και προγράμματα ενημέρωσης προς τους ασθενείς, επιτρέποντας έτσι την έγκαιρη πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες.
4.4 Προώθηση πολιτικών υγειονομικής περίθαλψης με επίκεντρο τον ασθενή
v Ενίσχυση της συμμετοχής των ασθενών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και τις εγκρίσεις φαρμάκων.
v Η συμμετοχή των ασθενών πρέπει να ενσωματώνεται εξαρχής στον σχεδιασμό των πολιτικών υγείας, καθώς συμβάλλει στη διαμόρφωση υπηρεσιών που ανταποκρίνονται καλύτερα στις πραγματικές ανάγκες τους και ενισχύει τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητα του συστήματος υγείας.
v Αναβάθμιση και Ενίσχυση των Γραφείων Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας προκειμένου να καταστούν ουσιαστικό σημείο ανατροφοδότησης στο πεδίο της αξιολόγησης και επαφής του πολίτη με τη Διοίκηση.
v Καθορισμός δεικτών για την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας, με ενεργή συμμετοχή των ασθενών στη διαδικασία και συστηματική, διαφανή ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.
v Συνεχιζόμενη Ασθενοκεντρική Εκπαίδευση του ιατρικού & νοσηλευτικού προσωπικού, έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν τον ασθενή με σεβασμό στις προσωπικές αξίες, τις προτιμήσεις και τις ανάγκες του, να ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή του ασθενούς στις αποφάσεις που αφορούν την υγεία του και τέλος να επικοινωνούν αποτελεσματικά και με ενσυναίσθηση.
v Καταπολέμηση των ψηφιακών ανισοτήτων στον τομέα της υγείας και διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε τεχνολογίες υγείας και υπηρεσίες ψηφιοποίησης της υγείας για το σύνολο του πληθυσμού αναλόγως του επιπέδου ψηφιακής εγγραμματοσύνης τους.
v Ψηφιακή εγγραμματοσύνη υγείας (digital health literacy) με ενδυνάμωση των ασθενών στη διαχείριση των δεδομένων υγείας τους.
5 Συμπέρασμα
Οι ανισότητες στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω αποφασιστικών δράσεων πολιτικής που εγγυώνται ισότιμη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και στη φαρμακευτική περίθαλψη.
Η Ένωση Ασθενών Ελλάδος παραμένει προσηλωμένη στην υποστήριξη ενός πιο δίκαιου και ασθενοκεντρικού συστήματος υγείας.
Η ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ., θα ξεκινήσει ένα πρόγραμμα συστηματικής καταγραφής και παρακολούθησης των ανισοτήτων στην υγεία σε όλη την Ελλάδα, ενώ παράλληλα σχεδιάζει μία μελέτη καταγραφής της άμεσης ιδιωτικής δαπάνης των ασθενών για υπηρεσίες και αγαθά υγείας, παρέχοντας έτσι τα απαιτούμενα στοιχεία & δεδομένα για τη διαμόρφωση προτάσεων και εφαρμόσιμων λύσεων έτσι ώστε να γίνει πράξη το δικαίωμα στην υγεία για όλους.
Καλούμε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να συνεργαστούν για ένα μέλλον όπου κάθε ασθενής, ανεξάρτητα από την τοποθεσία ή την οικονομική του κατάσταση, θα μπορεί να λαμβάνει έγκαιρη και αποτελεσματική υγειονομική περίθαλψη.
0 Comments:
Δημοσίευση σχολίου